امام حسین(ع) بسان دیگر ائمه اطهار(ع)، انسان کامل و جامع فضایل انسانی است که خداوند متعال در آیات متعدد آنان را ستایش کرده است؛ از جمله در آیه‌ای فرمود: «إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا».[1] شخصیت بی‌مانند امام حسین و اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) را در زیارت «جامعه کبیره» که از امام هادی(ع) انشاء شده است، بهتر می‌توان شناخت. در فرازی از این دعا آمده است: «وَ أَشْهَدُ أَنَّکُمُ الْأَئِمَّةُ الرَّاشِدُونَ الْمَهْدِیُّونَ الْمَعْصُومُونَ الْمُکَرَّمُونَ الْمُقَرَّبُونَ الْمُتَّقُونَ الصَّادِقُونَ الْمُصْطَفَوْنَ الْمُطِیعُونَ لِلَّهِ الْقَوَّامُونَ بِأَمْرِهِ الْعَامِلُونَ بِإِرَادَتِهِ، الْفَائِزُونَ بِکَرَامَتِهِ، اصْطَفَاکُمْ بِعِلْمِهِ وَ ارْتَضَاکُمْ لِغَیْبِهِ وَ اخْتَارَکُمْ لِسِرِّهِ وَ اجْتَبَاکُمْ بِقُدْرَتِهِ وَ أَعَزَّکُمْ بِهُدَاهُ:[2] و گواهى می‌دهم که شمایید پیشوایان راهنما، راهیافته، معصوم، مکرّم، مقرّب، پرهیزگار، راستگو، برگزیده، فرمانبردار خدا، قیام‌کننده به فرمانش، عمل‌کننده به خواسته‌اش، دستیافته به کرامتش، اختیارشده به قدرتش و عزت‌یافته به هدایتش».
بی‌تردید چنین افرادی همان‌گونه که محبان و ارادتمندان بی‌شماری دارند، در مقابل مخالفان و دشمنان فراوانی نیز دارند و آنان را مزاحم ظلم و زورگویی و دنیاطلبی خود می‌بینند. به همین دلیل در ترویج و تعمیق دین اسلام و مکتب اهل‌بیت:، دشمن‌شناسی جایگاه ویژه‌ای دارد و انسان مسلمان را قادر می‌سازد تا اسلام ناب را از اسلام ناخالص و دست‌کاری و تحریف‌شده تشخیص دهد و مؤمنان را از منافقان و مسلمانان را از کافران جدا کند. این ویژگیِ برازنده برای همه مسئولان امور مسلمانان به‌ویژه ائمه اطهار(ع) که هدایتگران واقعی امت بعد از رحلت پیامبر خدا(ص) هستند، اهمیت دوچندانی دارد. البته دشمنان اسلام و مسلمین در هر دوره از امامت ائمه اطهار(ع) ممکن است با دوره‌های دیگر تفاوت داشته باشد و همین مسئله نیز مسئولیت هر یک از آن پیشوایان را سنگین‌تر می‌کرد.
امام حسین(ع) با همین ویژگی برجسته، توانست اسلام ناب محمدی را از اسلام دروغین اموی و سره را از ناسره با قیام و شهادت خود جدا کند و به مسلمانان آموخت که دشمنان خود را به‌خوبی بشناسند و زیر هر بیرقی قرار نگیرند و فریب تطمیع و تزویر آنان را نخورند و دشمنان را به آیندگان و دیگر مسلمانان معرفی کنند.
چون دشمن‌شناسی امام حسین(ع) در قیام و شهادت ایشان تأثیر انکارناپذیری داشت و دانستن آن برای مؤمنان به‌ویژه نسل جوان لازم و ضروری است، در این نوشتار تلاش شده است دشمن‌شناسی آن حضرت با ذکر استنادات قرآنی و روایی و مصادیق تاریخی به خوانندگان محترم ارائه گردد.
[1]. احزاب: 33.
[2]. شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 611.
)