دفاع از مسلمان مظلوم از دیدگاه فقیهان مذاهب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

10.22081/jpp.2025.70760.1035

چکیده

دفاع از مظلوم، امری فطری و عقلانی است که تمامی ادیان و مذاهب الهی بر آن تأکید دارند. دین اسلام بر مبنای عقل، فطرت و شریعت الهی، اهمیت ویژه‌ای به دفاع از ستمدیدگان به‌ویژه مسلمانان تحت ظلم می‌دهد. آیات قرآن و احادیث پیامبر(ص) و ائمه(ع) نشان‌‌دهنده وجوب دفاع از مظلومان در جایگاه یک تکلیف انسانی و شرعی است. فقیهان اسلامی مذاهب مختلف با استناد به قرآن و احادیث، حکم به وجوب شرعی دفاع از انسان مظلوم به‌ویژه مسلمانان داده‌اند و این عمل را جزء جهاد دفاعی و واجب کفایی برای عموم مسلمانان برشمرده‌اند.
آشنایی با دیدگاه‌های فقیهان شیعه و اهل‌سنت و انتشار آن در عصر کنونی که مسلمانان در مواجهه با ظلم بیگانگان قرار گرفته‌اند، می‌تواند به آگاهی و تلاش برای دفاع از مسلمانان مظلوم در کشورهایی همچون فلسطین، یمن و افغانستان کمک کند. این نوشتار در دو محور اصلی، دیدگاه فقیهان مذاهب اسلامی در وجوب دفاع از مسلمانان مظلوم را بررسی می‌کند.