وحدت یک واجب قرآنی است که در قرآن با لفظ امر به آن دعوت شده است و از تفرقه با لفظ امر نهی شده است: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا».[1]مقصود از وحدت، وحدت امت اسلام است که خداوند میفرماید: «إِنَّ هذِهِ أُمَّتُکمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ أَنَا رَبُّکمْ فَاعْبُدُونِ؛[2] همانا این امت شما امت واحده است ... ». پس اساس وحدت را قرآن نهاده است. قرآن کریم بارها مسلمانان را در جایگاه «یک امت» مخاطب قرار داده است؛ مانند «کنْتُمْ خَیرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنّاسِ»[3] و «وَکَذلِک جَعَلْناکمْ أُمَّةً وَسَطا».[4]
اهل‌بیت پیامبر(ع) در جایگاه یکی از ثقلین، بزرگ‌ترین الگوهای همۀ مسلمانان هستند و محبت آنان ویژۀ شیعیان نیست، بلکه محبت آنها بر همه فرض شده است؛[5] همانگونه که رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: «هیچ‌کس نباید خیال کند که اهل‌بیت پیغمبر مخصوص و متعلق به شیعه‌اند؛ نه، مال همۀ دنیای اسلامند. چه کسی است که فاطمۀ زهرا(س) را قبول نداشته باشد؟ چه کسی است که حسنین(ع) سیّدا شباب اهل الجنّة را قبول نداشته باشد؟ چه کسی است که ائمۀ بزرگوار شیعه را قبول نداشته باشد؟ حالا یکی او را امام و واجب‌الاطاعه و مفروض‌الطاعه می‌داند، یکی نمی‌داند؛ اما قبول‌شان دارند. اینها حقایقی است، باید اینها را فهمید، باید اینها را نهادینه کرد».[6]
با مطالعه سیرۀ امامان روشن می‌شود آنان با توجه به موقعیت‌ها و شرایطی که فرا‌روی آنان بوده است، وضعیت اجتماعی را همواره رصد می‌کردند و برای ایجاد وحدت بین مسلمانان، از هیچ کوششی دریغ نکرده‌اند و بر برادری و وحدت امت اسلامی تأکید می‌کردند. در این نوشتار به برسی مسئله وحدت در سیره اهل‌بیت(ع) خواهیم پرداخت.
[1]. آل عمران: 103.
[2]. انبیا: 92.
[3]. آل عمران: 110.
[4]. بقره: 143.
[5]. «قُل لا أَسأَلُکُم عَلَیهِ أَجرًا إِلَّا المَوَدَّةَ فِی القُربىٰ» (شوری: 23).
[6]. https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=6772
)