عوامل وحدت و اختلاف در گفتار و سیرۀ امام علی‌علیه السلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری و پژوهشگر گروه امت و تمدن پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام

10.22081/jpp.2024.69305.1022

چکیده

دین اسلام در مباحث اجتماعی و سیاسی بر وحدت و هم‌افزایی میان مسلمانان و دوری از اختلاف تأکید دارد. وحدت و همگرایی از موضوعاتی است که بیش از گذشته، امت اسلام به آن نیازمند است و جزو ضروری‌ترین نیاز جامعه مسلمانان در مقابل کفار و دشمنان اسلام به شمار می‌رود. موفقیت مسلمانان در جوامع امروزی که استکبار جهانی با تمام توان، جهان اسلام و برخی کشورهای اسلامی را نشانه گرفته، در گرو توجه به همبستگی و وحدت اسلامی است. آموزه‌های اسلامی بر آن است تا تفرق امت اسلامی را از بین ببرند. مطالعه در آیات، روایات و سیرۀ اهل بیت(ع)، و حکومت علوی و سیاست‌های آن حضرت در مقاطع مختلف، به خوبی نشان می‌دهد که وحدت و هم‌افزایی از مهمترین برنامه الهی بوده است. دشمنان در طول تاریخ اسلام با ایجاد تفرقه و اختلاف سعی کردند این وحدت مسلمانان را تحت شعاع قرار دهند تا راحت‌تر به استعمار مسلمانان بپردازند. امروزه هم مشاهده می‌شود شبکه‌هایی در کشور‌های غربی علیه شیعه و اهل سنت فعالیت دارند و سعی دارند آتش فتنه و تفرقه را بین مسلمانان شعله‌ور کنند تا به راحتی به مطامع نامشروع خود دست یابند. امیر مؤمنان(ع) خود را شیفته و حریص‌ترین انسان نسبت به وحدت مسلمانان دانسته و یکی از علل بیست و پنج سال سکوت خود در برابر خلفا را در حالی که خار در چشم و استخوان در گلویش بود، حفظ وحدت اسلامی یاد نمود. نگاه امام(ع) به موضوع وحدت، نگاهی راهبردی و سرشار از عشق و علاقه است. از آنجایی که امیر مومنان علی(ع) به عنوان معلم وحدت و طلایه‌دار هم‌افزایی و هم‌گرایی امت اسلامی است و از طرف دیگر این اختلاف بین امت اسلامی بعد از پیامبر(ص) و در زمان امام علی(ع) رخ داده است و راهکار هایی را امام علی(ع) برای وحدت و همزایی امت اسلامی از حیث گفتار و عمل ارائه دادند، لذا بر آن شدیم تا عوامل و زمینه‌های وحدت و اختلاف را از نگاه امام علی(ع) بررسی کنیم.

کلیدواژه‌ها